Nếu các bạn đã từng chơi SimCity dành cho hệ máy SNES thì hẳn sẽ biết đến các nhà máy năng lượng rất cần thiết để phát triển thành phố trở thành 1 siêu đô thị. Tất nhiên, đó sẽ không phải là SimCity nếu như bạn không khều Bowser đến và thải ra 1 bãi lên mồ hôi nước mắt của bạn không lâu sau khi chạm ngưỡng dân số 500,000.
Power Grid: Từ 2 tới 6 người chơi, Độ tuổi từ 13 trở lên, Thời gian chơi trung bình là 90 đến 120 phút
Power Grid [Mạng lưới điện năng] đem ý tưởng chung chung về việc mua các trung tâm năng lượng để cung cấp cho những thành phố lên 1 tầm cỡ mới. Người chơi sẽ không chỉ mua các nhà máy mà còn phải lo nguyên liệu để đáp ứng cho chúng và xây dựng hệ thống thành phố 1 cách đạt hiệu năng tốt nhất có thể. Hãy cùng xem nhanh qua các cấu kiện và cách chơi trước khi tiến vào mục nhận xét.
Cấu kiện
Bàn chơi – Bản đồ của game có 2 mặt … 1 bên thể hiện đất nước Hoa Kỳ, phía còn lại là nước Đức. Mỗi mặt của nó đều có không gian dành cho khu chợ tài nguyên, thanh thứ tự chơi và thanh tính điểm. Mỗi bản đồ đều được chia thành các vùng riêng biệt với màu nền đặc trưng.
Nhà cửa – Mỗi người chơi nhận về các căn nhà có màu của họ, thứ sau đó sẽ được đặt lên bàn chơi để thể hiện các thành phố mà người chơi đã kết nối.
Tài nguyên – Than (màu nâu), dầu (đen), rác (vàng) và uranium (đỏ) tạo thành hỗn hợp các tài nguyên để cho các bạn mua về vận hành nhà máy.
Tiền – “Elecktro” là dạng đơn vị tiền mà mọi người sẽ dùng trong trò chơi có tác dụng mua nhà máy, tài nguyên và đặt nhà vào các thành phố để liên kết chúng.
Bài – Các bạn có thể dùng “Thẻ tóm tắt” để được trợ giúp xuyên suốt quá trình chơi game. “Bài Nhà máy điện” có thể mua và dùng để cấp điện cho các thành phố. Con số góc trên bên trái của bài nhà máy là giá thành khởi điểm của nó, đồng thời các hình vẽ bên dưới cho biết về tài nguyên cần thiết để vận hành cấp điện cho 1 số thành phố tương ứng. Cá lá “Bước 3” đánh dấu sự gần kề của việc kết game, nhưng chúng ta sẽ nói về nó sau.
Sắp xếp
Đầu tiên, người chơi sẽ rải lên khu vực chợ 24 cục than, 18 dầu mỏ, 6 rác và 2 uranium và đặt chúng lên ô có giá trị cao nhất (thể hiện giá thành) – sau đó sẽ có khả năng giảm.
Các lá nhà máy số 3, 4, 5 và 6 được đặt ngang hàng với nhau (thể hiện thị trường hiện tại), với các lá 7, 8, 9 và 10 được đặt bên dưới chúng (thể hiện thị trường tương lai). Người chơi tìm và tạm thời đặt qua 1 bên 13 lá nhà máy năng lượng và lá Bước 3, sau đó trộn đều các lá nhà máy còn lại. Mười 3 lá lấy ra đó được đặt trên cùng xấp bài vừa xào, còn lá Bước 3 sẽ đặt dưới đáy chồng.
Mỗi bạn nhận về 50 đơn vị Elecktro, 1 thẻ tóm tắt và nhà cửa cùng màu. Mỗi bạn đặt 1 căn nhà lên trên cả 2 thanh ghi điểm và thứ tự chơi để tiện sử dụng về sau. Tiếp theo, mọi người chọn các khu vực sẽ sử dụng trong ván. Số lượng khu vực áp dụng tùy thuộc vào số người chơi. Một khi các khu vực đã được quyết định, chúng ta phải ghi nhớ rằng chỉ được chơi trong các khu vực cho đến hết ván … số kia không cần quan tâm.
Người chơi đi đầu được lựa chọn ngẫu nhiên.
Cách chơi
Lưu ý của Người viết: Luật và các bước trong trò chơi có thể rối rắm cho người mới. Mình sẽ tìm cách tốt nhất có thể để giải thích các luật này trong khi tiếp tục đánh giá. Các bạn chơi có kinh nghiệm cần lưu tâm, vì mình có thể sẽ bỏ qua hoặc đi nhanh qua các điểm mà thực tế cần phải làm mới hiểu chứ không thể nói suông.
Trò chơi tiến hành qua 3 “Bước”, mỗi bước sẽ thay đổi chút ít về cách vòng chơi diễn ra. Bước 1 bắt đầu ngay khi game khởi động, Bước 2 diễn ra lúc 1 người đã kết nối được nhiều thành phố và Bước 3 xảy ra khi lá bài Bước 3 bị rút ra từ chồng bài.
Có 5 giai đoạn trong 1 vòng có thể tóm tắt như sau:
Giai đoạn 1: Chọn thứ tự người chơi
Vào đầu mỗi vòng (trừ vòng đầu) các bạn sẽ xem ai có nhiều thành phố nhất và chỉnh lại thứ tự chơi cho phù hợp. Người nhiều nhất được chỉ định đi trước và cứ thế mà xếp. Trong trường hợp huề số, người có nhà máy điện với số to nhất được đặt trước.
Trong vòng đầu, không ai có thành phố cả thế nên giai đoạn này được hoán đổi với giai đoạn kế tiếp … để rồi khi mọi người đã mua nhà máy, thứ tự chơi sẽ do con số trên đó giải quyết.
Giai đoạn 2: Đấu giá Nhà máy năng lượng
Ở Bước 1 và Bước 2, thị trường nhà máy sẽ gồm tổng cộng 8 lá bài. Bốn nhà máy nằm trên cùng là chợ hiện tại, thứ mà người chơi đấu giá với nhau, còn 4 lá ở dưới thể hiện thị trường tương lai. Phiên đấu giá bắt đầu với việc người đi ĐẦU trên thanh thứ tự. Người này chọn 1 trong 4 cái nhà máy phía trên và đặt giá, mức tối thiểu là con số ghi phía trên bên trái lá bài. Đấu giá tiếp tục (theo thứ tự chơi) cho tới khi mọi người đã mang về 1 nhà máy năng lượng hoặc chọn bỏ qua, lựa chọn đầu tiên là bắt buộc ở vòng 1. Tới Bước 3, chỉ có 6 nhà máy năng lượng nằm trong chợ nhưng tất cả bọn chúng đều được đem ra đấu giá. Khi đấu giá hoàn tất, các lá bài trong chợ được di chuyển sao cho lá ngoài cùng bên trái của thị trường tương lai tiến lên đầu chợ hiện tại.
Đáng để lưu ý rằng mọi người bị giới hạn về số nhà máy mà họ có thể sở hữu … con số này thay đổi dựa trên bao nhiêu người đang chơi trong ván.
Giai đoạn 3: Mua Tài nguyên
Mỗi người được phép mua tài nguyên từ khu chợ, khởi đầu từ vị trí chơi CUỐI CÙNG. Người chơi chỉ được mua các tài nguyên phù hợp với nhà máy của họ và tối đa tới mức gấp đôi nhu cầu dùng để sản xuất của nhà máy. Nếu 1 nhà máy sử dụng 2 thùng dầu để cấp điện cho các thành phố, ví dụ đi, thì nó chỉ có thể trữ tối đa 4 thùng.
Các bạn sẽ để ý rằng khi bạn mua tài nguyên thì giá của chúng sẽ đi lên. Đứa nào học lớp kinh tế thì biết đây đúng là quy tắc cung-cầu.
Giai đoạn 4: Xây nhà
Bắt đầu với người chơi CUỐI trên thanh thứ tự chơi, việc đặt nhà cần 1 giá thành nhất định và sẽ biến động theo game. Giá kết nối các thành phố lệ thuộc vào số các liên kết đã gầy dựng ở thành phố đó (thông qua các nhà của người khác) và giá liên kết giữa 2 thành phố với nhau được thể hiện trên đoạn ống dẫn qua các thành phố.
Ở Bước 1, người chơi bị giới hạn 1 kết nối (nhà) 1 thành phố, bất kể nó màu gì. Ở Bước 2, các bạn có thể nâng lên 2 liên kết mỗi thành phố, cái thứ 2 tốn nhiều hơn nhưng mỗi màu không thể có hơn 1 kết nối tới thành phố. Trong Bước 3, tối đa là 3 kết nối với màu sắc riêng biệt có thể tồn tại ở cùng 1 thành phố tất nhiên là tiêu hao hơn rồi.
Giai đoạn 5: Hành chính
Một vài thứ diễn ra trong giai đoạn này. Đầu tiên, mọi người sẽ vận hành nhà máy của họ, chuyển đổi tài nguyên thành điện năng cung cấp cho số thành phố mà họ muốn. Sau đó bạn nhận về Elecktro … càng cấp điện cho nhiều thành phố, càng nhiều Elecktro. Có 1 điều quan trọng là các bạn phải nhớ để trả các tài nguyên đã dùng vào lại kho của nó (ngoài bàn chơi) chứ KHÔNG phải vào lại chợ.
Sau đó, chợ tài nguyên sẽ được lấp hàng theo chỉ dẫn trong sách luật, luôn luôn đi từ phải sang trái (từ ô mắc nhất tới ô rẻ nhất).
Cuối cùng, nhà máy điện có số to nhất trong thị trường tương lai bị nhét xuống dưới cùng chồng bài và rút ra 1 lá khác thay cho nó … nếu đó là Bước 1 hay 2. Ở Bước 3, nhà máy có số nhỏ nhất sẽ bị bỏ ra khỏi game.
Điều kiện kết thúc
Trò chơi kết thúc khi có 1 người chơi xây dựng được 1 số lượng liên kết định sẵn, điều này thay đổi theo số người tham gia. Người chơi nào có nhiều thành phố ĐƯỢC CẤP ĐIỆN nhất thắng game.
Như mình đã đề cập, phần trên sẽ không đi sâu vào chi tiết mọi thứ trong luật. Để biết thêm, bạn có thể tham khảo cuốn luật ở đây.
Nhận xét
Mình sẽ không lừa gạt gì các bạn, mình phải tốn kha khá thời gian để hiểu ra mấy cái bước với giai đoạn liên hệ với nhau ra sao. Một khi mình đã hiểu thì thật sự thấy thích trò chơi. Mình kiến nghị người chơi mới tìm ai đó đã hiểu rõ cách chơi để chơi cùng. Nếu việc đó là không thể, hãy dành 1 ít thời gian dư dả đêm đầu tiên chơi với nhóm vì chắc chắn mọi người sẽ dễ dàng lố qua thời gian chơi trung bình … ít ra thì mình và bọn nhóc đã bị. Bọn mình tiêu hao gần 3 giờ, nhưng xét lại thì 3 tiếng đó không có 1 chút buồn chán nào khi chơi.
Có rất nhiều thứ để cho người chơi quan tâm, khiến trò chơi rất có có chiều sâu. Người chơi phải cân bằng lượng Elecktros cho đấu giá, mua tài nguyên và tạo liên kết 1 cách tốt nhất có thể.
Có 1 số lượng thành phố dư thừa mà không sở hữu nhà máy đủ khả năng cấp điện cho chúng là 1 vấn đề lớn, cũng giống như đối với việc có cả tấn năng lượng nhưng lại không đủ thành phố để vượt mặt các người chơi khác luôn bành trướng. Hơn tất cả, thị trường tài nguyên luôn biến động tùy theo các loại nhà máy nào đang được sử dụng bởi người chơi.
Nếu ai ai cũng dùng dầu chẳng hạn thì họ sẽ nhanh chóng mua sạch chúng và đẩy giá nó lên làm dầu mất đi giá trị thực dụng. Các bạn sẽ luôn phải thay đổi và ứng biến với từng quyết định đưa ra bởi mọi người. Không chỉ có thế mà giới hạn số nhà máy 1 người có ép buộc bạn mua những cái khác có hiệu năng cao hơn khi xuất hiện … thay đổi nhà máy cũ đôi khi lại không phải là nước tốt nhất có thể, nếu xét tới tình hình thị trường tài nguyên và nhiên liệu hiện đang dùng để cấp điện cho các thành phố của bạn.
Nhìn chung, mình hết mực khuyến khích mọi người chơi Power Grid. Theo ý kiến cá nhân mà nói, rất đáng để học chơi bất chấp dù trông lúc đầu luật chơi có choáng ngợp đến đâu. Với 1 bàn tay huấn luyện tài ba và 1 lòng kiên nhẫn vừa phải, những đứa nhóc như đứa con 11 tuổi của mình vẫn có thể khoan khoái chơi tạo dựng liên kết và cấp điện cho thành phố. Một trò tuyệt vời!
[ Thế Giới Board Game ]